فصل اول: کلیات
ماده 1: حزب اتحاد ملت ایران اسلامی تشکلی است که به استناد قانون نحوه فعالیت احزاب و گروه‌های سیاسی تشکیل شده و در این اساسنامه به اختصار حزب نامیده می‌شود.
ماده 2: حزب تشکیلاتی ملی و علنی با خط‌مشی سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و زیست‌محیطی است.
ماده ۳: مرکز اصلی حزب در تهران به نشانی تهران، خیابان استاد نجات‌اللهی، پلاک ۱۸۸ (کدپستی۱۵۹۸۷۸۶۴۱۱) است و در صورت لزوم می‌تواند مطابق ضوابط قانونی نسبت به تشکیل شعب و دفاتر در استان‌ها و شهرستان‌ها اقدام کند؛ در این‌صورت موضوع را به اطلاع استانداری و فرمانداری ذی‌ربط خواهد رساند. مطابق بند 1 ماده 11 قانون احزاب پس از تشکیل شعب استانی مسوولان شعب جهت بررسی شرایط به کمیسیون احزاب معرفی می‌شوند.
تبصره 1: تغییر نشانی دفتر مرکزی در اختیار شورای مرکزی و تغییر نشانی شعب و دفاتر در اختیار شورای مربوطه خواهد بود. نشانی دفتر مرکزی و تغییرات بعدی آن به اطلاع کمیسیون احزاب خواهد رسید.
تبصره 2: بر اساس تبصره ۲ بند ج ماده 13 قانون احزاب تأسیس هرگونه دفتر و یا شعبه خارج از کشور ممنوع می‌باشد.
ماده ۴: بر اساس تبصره ۵ ماده ۲ قانون احزاب، حزب التزام خود را به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و اصل ولایت مطلقه فقیه اعلام می‌دارد.
فصل دوم: عضویت
ماده 5: شرایط عضویت
اعضا باید دارای شرایط ذیل باشند:
الف) شرایط مندرج در قانون احزاب
1. اعتقاد و التزام عملی به قانون اساسی و ولایت مطلقه فقیه
2. داشتن تابعیت ایرانی
3. داشتن سن حداقل 18 سال تمام
4. عدم سوءپیشینه موثر کیفری
5. عدم انطباق عضویت با اوصاف مقرر در ماده 5 قانون احزاب
ب) سایر شرایط
1. مسلمان بودن
2. تقید به فعالیت در چارچوب قانونی
3. پذیرش مفاد مرامنامه و اساسنامه
4. پرداخت حق‌عضویت
5. تعهد به رعایت اصول انضباطی و آئین‌نامه‌های داخلی حزب
6. عدم اشتهار به سوء اخلاق فردی و اجتماعی
7. عدم منع قانونی برای عضویت در احزاب
تبصره: تشخیص موارد فوق تا قبل از برگزاری اولین مجمع‌عمومی به عهده هیات موسس و پس از آن به عهده کمیته تشکیلات مربوطه و بر اساس آئین‌نامه‌ای خواهد بود که با پیشنهاد کمیته تشکیلات و تأیید هیات اجرایی به تصویب شورای مرکزی خواهد رسید.
ماده 6: انواع عضویت
1- عضو حزب: داوطلب واجد شرایطی که مراحل عضویت حزب را گذرانده و با پذیرش اساسنامه حزب دارای تعهدات و حقوق حزبی مطابق اساسنامه حزب می‌باشد. 
2- عضو موثر: اعضای هیات موسس، شورای مرکزی، دبیرکل، بازرسان و مسئولان شعب استانی عضو موثر حزب شناخته می‌شوند.
تبصره: اعضای موثر حزب نمی‌توانند عضو موثر حزب دیگری باشند.
ماده 7: فرآیند عضویت، حقوق و تکالیف، ارزیابی و ارتقاء و خاتمه عضویت افراد بر اساس آئین‌نامه‌ای خواهد بود که با پیشنهاد کمیته تشکیلات و تأیید هیات اجرایی به تصویب شورای مرکزی خواهد رسید.
فصل سوم: تشکیلات و ارکان و اجزاء تشکیلاتی
ماده 8: ارکان حزب عبارتند از:
1. هیات موسس 
2. مجمع‌عمومی
3. شورای مرکزی
4. دبیرکل
5. بازرسان 
6. مسئولان شعب استانی
ماده 9: اجزاء تشکیلاتی حزب عبارتند از:
1. دفتر سیاسی
2. هیات اجرایی
3. شعبه 
4. دفتر
5. کمیسیون
6. کمیته
7. واحد
8. گروه
9. دایره اجرایی
ماده ۱۰: هیات مؤسس
هیات مؤسس به مجموعه افرادی گفته می‌شود که تقاضای تأسیس حزب را ارائه نموده و دارای اختیارات زیر می‌باشند:
1. انجام کلیه مقدمات تأسیس و ارائه مرامنامه و اساسنامه و اخذ پروانه فعالیت
2. دعوت برای برگزاری اولین مجمع‌عمومی حزب حداکثر 6 ماه پس از صدور مجوز فعالیت
3. انجام وظایف ارکان و اجزاء تشکیلاتی حزب تا برگزاری اولین مجمع‌عمومی
4. پذیرش عضویت متقاضیان تا قبل از برگزاری اولین مجمع‌عمومی
5. تصویب آئین‌نامه نحوه برگزاری اولین مجمع‌عمومی و آئین‌نامه نحوه انتخاب اولین دبیرکل
ماده ۱۱: مجمع‌عمومی 
مجمع‌عمومی عالی‌ترین رکن و بالاترین مرجع تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری حزب بوده و به صورت عادی و فوق‌العاده از اجتماع اعضای حزب تشکیل می‌گردد.
تبصره 1: اعضای شورای مركزی، دبیركل، بازرسان، اعضای دفتر سیاسی، اعضای هیات اجرایی، نمایندگان کمیسیون‌ها، کمیته‌ها و گروه‌های مرکز و رؤسا و نمایندگان شعب همواره عضو مجمع‌عمومی حزب هستند.
تبصره 2: مجمع‌عمومی عادی سالی یک‌بار برگزار می‌شود و در سال دوم قبل از پایان دوره مسئولیت شورای مرکزی برگزار می‌شود. مجمع عموم عادی به طور فوق‌العاده در مواقع ضروری با تصویب شورای مرکزی و یا با پیشنهاد حداقل یک سوم اعضای صاحب رأی آخرین مجمع‌عمومی عادی تشکیل می‌شود.
تبصره 3: حد نصاب رسمیت و اتخاذ تصمیم در مجمع‌عمومی حضور حداقل دو سوم اعضای صاحب‌رأی می‌باشد و ادامه مذاکرات منوط به حضور اکثریت اعضای صاحب حق رأی است. در صورتی که مجمع‌عمومی در دعوت نخست به حد نصاب نرسد مجمع‌عمومی دوم حداقل دو هفته و حداکثر یک ماه بعد تشکیل خواهد شد و با حضور اکثریت مطلق ـ بیش از نصف اعضای صاحب حق‌رأی ـ رسمیت می‌یابد. در صورتی که مجمع‌عمومی در دعوت دوم نیز به حد نصاب نرسد مجمع‌عمومی نوبت سوم حداقل دو هفته و حداکثر یک ماه بعد تشکیل خواهد شد و با حضور هر تعداد از اعضای صاحب رأی رسمیت می‌یابد. در تمامی مجامع‌عمومی تصویب هر موضوعی به جز مواردی که در اساسنامه ترتیب دیگری برای آن‌ها پیش‌بینی شده باشد با رأی موافق بیش از نصف اعضای حاضر معتبر است.
تبصره 4: مجمع‌عمومی فوق‌العاده در مواقع ضروری با تصویب شورای مرکزی و یا با پیشنهاد حداقل یک‌سوم اعضای صاحب رأی آخرین مجمع‌عمومی عادی برگزار می‌شود.
تبصره 5: هیات اجرایی با تصویب شورای مرکزی موظف است حداقل یک ماه قبل از برگزاری مجمع‌عمومی تاریخ تشکیل و دستور جلسه آن را به صورت کتبی به اعضای مجمع‌عمومی اطلاع دهد.
تبصره 6: تعداد نمایندگان هر کمیسیون، کمیته، گروه و شعبه به شرح زیر است:
الف: تعداد 7 نفر از هر کمیسیون و کمیته مرکز به انتخاب اعضای آن
ب: تعداد 2 نفر از هر گروه مرکز به انتخاب اعضای آن 
ج: تعداد 2 تا ۲۰ نفر از هر شعبه (تعداد نمایندگان هر شعبه، سهمیه اختصاصی دفاتر و نحوه انتخاب آن‌ها متناسب با دفاتر تشکیل شده در آن شعبه و فعالیت‌های کمی و کیفی اجزاء شعبه و دفاتر آن است و بر اساس آئین‌نامه‌ای که توسط کمیته تشکیلات تهیه و با تأیید هیات اجرایی به تصویب شورای مرکزی می‌رسد، تعیین می‌شود)
تبصره 7: حداقل دو هفته قبل از برگزاری مجمع‌عمومی مراتب بایستی به وزارت كشور اعلام تا نماینده‌ای جهت نظارت توسط وزارت كشور اعزام شود.
تبصره 8: مجمع‌عمومی توسط هیات رئیسه‌ای مركب از رئیس، 2 نائب رئیس و 2 منشی اداره می‌شود. 
تبصره 9: هیات رئیسه مجمع‌عمومی اداره جلسه را مطابق مفاد آئین‌نامه نحوه اداره مجمع‌عمومی و دستور جلسه مندرج در دعوتنامه به عهده داشته و موظف است صورت‌جلسه برگزاری مجمع‌عمومی را به وزارت کشور ارسال نماید.
تبصره 10: نحوه اداره جلسه مجمع‌عمومی بر طبق آئین‌نامه‌ای خواهد بود که با پیشنهاد کمیته تشکیلات حزب و تایید شورای مرکزی به تصویب مجمع‌عمومی می‌رسد.
تبصره 11: در صورتی كه دبیركل و شورای مركزی در مهلت مقرر اقدام به برگزاری مجمع‌عمومی ننمایند، بازرسان می‌تواند رأسا هیاتی را برای برگزاری مجمع‌عمومی تعیین نمایند.
تبصره 12: اعتبارنامه دبیرکل توسط هیات رئیسه مجمع‌عمومی صادر و مصوبات مجمع‌عمومی نیز با امضای هیات رئیسه برای اجرا به دبیرکل ابلاغ خواهد شد.
ماده۱۲: وظایف و اختیارات مجمع‌عمومی عادی
1. انتخاب اعضای شورای مركزی و بازرسان و دبیرکل برای مدت 2 سال
2. قبول استعفا یا عزل اعضای شورای مركزی، بازرسان و دبیرکل
3. تصویب راهبردها و خط‌مشی‌های كلی و برنامه‌‌های كلان
4. استماع و رسیدگی به گزارش شورای مركزی و بازرسان و بررسی عملكرد حزب در دوره گذشته
5. استماع گزارش دبیركل از روند اجرای برنامه‌ها و فعالیت‌های حزب
6. تصویب قطعنامه پایانی مجمع‌عمومی
7. تصویب آئین‌نامه نحوه اداره مجمع‌عمومی با پیشنهاد شورای مركزی
8. تصویب ترازنامه و بودجه سالانه حزب
تبصره 1: مجمع‌عمومی می‌تواند اختیارات در موارد 6، 7 و 8 را به شورای مرکزی تفویض نماید. 
تبصره 2: عزل هر یک از اعضای شورای مركزی بنا به پیشنهاد بازرسان یا درخواست یک‌سوم اعضای صاحب ‌رأیِ آخرین مجمع‌عمومی عادی با اطلاع قبلی وزارت كشور در دستور كار مجمع‌عمومی قرار می‌گیرد و باید به تصویب دوسوم اعضای صاحب‌رأی حاضر در مجمع برسد. 
تبصره 3: حزب یك نسخه از مصوبات مجمع‌عمومی را به وزارت كشور ارسال خواهد نمود.
ماده۱۳: وظایف و اختیارات مجمع‌عمومی فوق‌العاده
1. تصویب تعطیلی موقت و انحلال حزب و انتخاب هیات تصفیه با رعایت فصل ششم اساسنامه 
2. تغییر در مرامنامه و اساسنامه حزب با رأی سه چهارم اعضای صاحب ‌رأی حاضر در مجمع‌عمومی
تبصره: هرگونه تغییر در مرامنامه و اساسنامه حزب در صورتی معتبر است كه به تأیید کمیسیون احزاب رسیده و در روزنامه رسمی درج شود.
ماده ۱۴: شورای مركزی 
شورای مرکزی پس از مجمع‌عمومی عالی‌ترین رکن حزب است. شورای مركزی متشكل از 30 نفر عضو اصلی و 10 نفر عضو علی‌البدل می‌باشد كه از میان اعضای حزب با رأی مستقیم و مخفی اعضای مجمع‌عمومی برای مدت 2 سال انتخاب می‌شوند. شورای مركزی مسئولیت رهبری و پیشبرد اهداف حزب را به عهده داشته و در كلیه امور مربوط به حزب در مقابل مجمع‌عمومی و دستگاه‌های ذی‌ربط مسئول است.
تبصره ۱: نفرات سی و یکم تا چهلم نتایج نهایی انتخابات به ترتیب آراء به عنوان اعضای علی‌البدل شورای مرکزی شناخته می‌شوند.
تبصره 2: در صورت فوت، استعفا یا عزل یا معذوریت هر یك از اعضای اصلی شورای مركزی به ترتیب اعضای علی‌البدل جایگزین خواهند شد.
تبصره 3: شورای مرکزی موظف است بعد از انتخاب شدن توسط مجمع‌عمومی، بلافاصله تشکیل جلسه داده و از بین اعضای خود حداقل 2 نفر را برای احراز سمت دبیرکلی حزب به مجمع‌عمومی پیشنهاد نماید. روش کار برابر آئین‌نامه‌هایی خواهد بود که به تصویب شورای مرکزی می‌رسد.
تبصره 4: انتخاب مجدد اعضای شورای مركزی برای دوره‌های بعدی بلامانع بوده و شورای مركزی موظف است حداقل 1 ماه قبل از پایان دوره تصدی خود، موضوع انتخاب شورای مركزی جدید را به اطلاع وزارت کشور برساند.
تبصره 5: اعضای شورای مرکزی می‌توانند در جلسات دیگر ارکان و اجزاء تشکیلاتی حزب که اعضای شورای مرکزی عضو آن نیستند، بدون حق‌رأی حضور داشته ‌باشند.
ماده ۱۵: وظایف و اختیارات شورای مركزی
1. پیگیری مصوبات مجمع‌عمومی و نظارت بر حسن اجرای آن
2. نظارت بر کلیه فعالیت‌های حزب جهت ارائه گزارش به مجمع‌عمومی
3. انتخاب، عزل و قبول استعفای اعضای هیات اجرایی و دفتر سیاسی
4. انتخاب مدیر مسئول ارگان حزب بنا بر پیشنهاد دفتر سیاسی
5. پیشنهاد بودجه سالیانه حزب
6. پیشنهاد راهبردها، خط‌مشی‌ها و برنامه‌های کلان، اصلاح مرامنامه و اساسنامه، انحلال حزب و تهیه دستور جلسات برای ارائه به مجمع‌عمومی 
7. تأیید عملکرد سالانه تمامی ارکان (به جز مجمع‌عمومی) و اجزاء تشکیلاتی حزب ارائه شده از سوی دبیرکل و گزارش به مجمع‌عمومی
8. تصویب تأسیس دفاتر، شعب، کمیسیون‌ها، کمیته‌ها و دوایر اجرایی حزب و تعیین حدود اختیارات آن‌ها بنا به پیشنهاد دبیرکل
9. بررسی و اظهارنظر در مورد گزارش‌های ادواری دفتر سیاسی و هیات اجرایی
10. اعلام نظر و تفسیر مرامنامه، اساسنامه و مصوبات مجمع‌عمومی در مواردی که دارای ابهام باشد و یا مورد اختلاف ارکان و اجزاء تشکیلاتی حزب واقع شود.
11. تصویب آئین‌نامه نحوه اداره شورای مرکزی و سایر آئین‌نامه‌هایی که مطابق اساسنامه به عهده شورای مرکزی است.
12. تصمیم‌گیری در خصوص پیشنهاد برگزاری هرگونه راهپیمایی و تجمع در چارچوب قانون
13. تصویب حق‌عضویت اعضا
تبصره: شورای مرکزی می‌تواند بخشی از اختیارات خود را به برخی از ارکان یا اجزاء تشکیلاتی حزب تفویض نماید. تصمیمات و مصوبات مربوطه با ابلاغ دبیرکل قابل اجرا خواهد بود.
ماده ۱۶: دبیركل
دبیرکل بالاترین مقام حزب است كه از بین اعضای شورای مركزی و با پیشنهاد شورای مركزی و با رأی اکثریت مطلق حاضرین مجمع‌عمومی به مدت 2 سال انتخاب می‌گردد.
ماده ۱۷: وظایف و اختیارات دبیر كل به شرح زیر است:
1. ریاست شورای مرکزی و دفتر سیاسی
2. تعیین و اعلام دستور جلسه شورای مركزی به اعضاء
3. ابلاغ مصوبات مجمع‌عمومی و پیگیری اجرای مصوبات شورای مركزی و نظارت بر حسن اجرای آن
4. ارائه گزارش سالیانه عملكرد حزب به شورای مرکزی و مجمع‌عمومی
5. پیشنهاد انتخاب، قبول استعفا، عزل اعضای دفتر سیاسی و هیات اجرایی به شورای مركزی و صدور احكام مربوطه
6. پیشنهاد راهبردها، خط‌مشی‌ها، برنامه‌ها، پیشنهاد اصلاح مرامنامه و اساسنامه و پیشنهاد انحلال حزب به شورای مرکزی
7. دعوت به برگزاری مجامع عمومی و اجرای مصوبات آن
8. حفظ و حراست اموال منقول و غیرمنقول حزب
9. افتتاح و رسیدگی به حساب‌های بانکی حزب و پرداخت دیون و وصول مطالبات
10. اقامه دعوی از طرف حزب و یا جوابگویی به دعاوی اشخاص حقیقی و حقوقی در كلیه مراجع قضایی و حل و فصل دعاوی از طریق سازش یا انتخاب وكیل
11. پیشنهاد ایجاد تشکیلات و واحدهای مورد نیاز و شرح وظایف آن‌ها به شورای مرکزی
12. انتشار بیانه‌ها و موضع‌گیری در خصوص مسائل و جریان‌های مختلف کشور از طرف حزب
13. پاسخگویی در مورد کلیه تصمیمات اقدامات و عملکرد حزب
14. سخنگویی حزب
تبصره 1: دبیرکل می‌تواند یکی از اعضای شورای مرکزی حزب را با تصویب شورای مرکزی به عنوان قائم‌مقام دبیرکل تعیین نماید تا در غیاب وی وظایف او را انجام دهد.
تبصره 2: دبیرکل از بین اعضای حزب 2 نفر را به عنوان معاونین اجرایی و سیاسی خود برای تصویب به شورای مرکزی پیشنهاد می‌نماید تا زیر نظر وی انجام وظیفه نمایند. معاون اجرایی، رئیس هیات اجرایی و معاون سیاسی، جانشین رئیس دفتر سیاسی خواهند بود.
تبصره 3: دبیر شورای مرکزی مسئول دبیرخانه آن است که توسط دبیرکل انتخاب می‌شود و مسئولیت تهیه دستور جلسات، تنظیم صورت‌جلسات و پیگیری مصوبات شورا را برعهده دارد.
تبصره 4: در صورت پیشنهاد دبیرکل و تصویب شورای مرکزی، وظیفه سخنگویی دبیرکل می‌تواند به فرد دیگری واگذار گردد.
تبصره 5: دبیرکل گزارش مجموعه اقدامات و فعالیت‌های حزب را در پایان هر سال شمسی جهت بررسی در اختیار وزارت کشور قرار خواهد داد.
ماده ۱۸: بازرسان 
بازرسان شامل 7 نفر عضو اصلی و 3 نفر عضو علی البدل آشنا به امور حقوقی و مالی می‌باشند که توسط مجمع‌عمومی برای مدت 2 سال انتخاب می‌شوند.
ماده ۱۹: وظایف و اختیارات بازرسان 
1. نظارت بر عملکرد شورای مرکزی، دبیرکل و سایر ارکان حزب (به جز مجمع‌عمومی)
2. بررسی کلیه دفاتر، اسناد و اوراق مالی حزب و ارائه گزارش آن‌ها به مجمع‌عمومی
3. رسیدگی به گزارش‌های واصله در خصوص تخلفات اعضاء و صدور حکم مقتضی و ارائه گزارش آن به شورای مرکزی
4. بررسی صحت روند امور در راستای انطباق با مرامنامه و اساسنامه
5. ارائه گزارش از روند حسن انجام کار یا تخلفات احتمالی سایر ارکان (به جز مجمع‌عمومی) و اجزاء تشکیلاتی حزب به مجمع‌عمومی
6. دریافت و رسیدگی به شکایات و گزارش‌های مربوط به تخلفات ارکان و اجزاء تشکیلاتی حزب و صدور حکم مقتضی
تبصره 1: اعضای شورای مرکزی و خویشاوندان سببی و نسبی درجه یک آنان نمی‌توانند به عنوان بازرس انتخاب شوند.
تبصره 2: بازرسان نمی‌توانند در هیچ‌یک از ارکان و اجزاء تشکیلاتی دیگر حزب مسئولیت داشته باشند.
تبصره 3: کلیه اسناد و مدارک حزب، اعم از مالی و غیر مالی در صورت درخواست بازرسان بدون قید و شرط باید جهت بررسی در دسترس بازرسان قرار گیرد.
تبصره 4: احکام بازرسان در چارچوب اختیارات آن برای ارکان و اجزاء تشکیلاتی و اعضای حزب لازم‌الاجرا می‌باشد.
تبصره 5: در مورد دبیرکل و اعضای شورای مرکزی، بازرسان تنها نظر و پیشنهاد خود را به مجمع‌عمومی اعلام خواهد داشت و تصمیم‌گیری با مجمع‌عمومی خواهد بود.
تبصره 6: چگونگی اداره جلسات بازرسان و نحوه رسیدگی به تخلفات اعضا و ارکان و اجزاء تشکیلاتی حزب بر اساس آئین‌نامه‌هایی خواهد بود که به تصویب جلسه مشترک بازرسان و شورای مرکزی می‌رسد.
ماده ۲۰: رئیس شعبه
رئیس شعبه اداره حزب در شعبه را بر عهده دارد. شرح وظایف وی عبارت است از:
1. ریاست شعبه و شورای شعبه
2. تعیین و اعلام دستورات شورای شعبه
3. ابلاغ بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌های صادره از مرکز و مصوبات شورای شعبه به اجزاء مربوطه و نظارت بر حسن اجرای آن‌ها
4. اداره امور اجرایی حزب در شعبه
5. حفظ و حراست از دارایی‌های حزب در شعبه
6. افتتاح و رسیدگی به حساب‌های بانکی حزب، وصول مطالبات و پرداخت دیون حزب در حدود دارایی‌های حزب در شعبه با اخذ مجوز از مرکز
7. اطلاع‌رسانی در مورد اجتماع یا راهپیمایی که حسب آئین‌نامه اجرایی قانون فعالیت احزاب و گروه‌های سیاسی در شعبه برگزار می‌شود
8. تشکیل اجزاء تشکیلاتی شعبه
9. صدور حکم مسئولین اجزاء تشکیلاتی شعبه پس از طی فرآیند‌های مربوطه
10. پیشنهاد رؤسای کمیسیون توسعه و مطالعات، رؤسای کمیته‌های شعبه و اعضای کمیته تشکیلات شعبه به شورای شعبه
11. نظارت بر دفاتر ذی‌ربط
12. ارسال صورت‌جلسه شورای دفاتر به مرکز در مورد انتخاب هیات رئیسه شورای دفتر
ماده ۲۱: دفتر سیاسی
دفتر سیاسی مرکب از دبیرکل و 14 نفر عضو اصلی است که از میان اعضای صاحب‌نظر حزب و با رأی مخفی شورای مرکزی برای مدت 2 سال انتخاب می‌شوند.
تبصره: انتخاب مجدد اعضای دفتر سیاسی برای دوره‌های بعد بلامانع است.
ماده ۲۲: وظایف واختیارات دفترسیاسی
1. تعیین و تبیین مواضع حزب در زمینه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و زیست‌محیطی با توجه به اصول مرامنامه و خط‌مشی‌های کلی و مصوبات مجمع‌عمومی و شورای مرکزی
2. تهیه، تصویب و صدور بیانیه‌ها و تحلیل‌های حزب 
3. اتخاذ تصمیم در مورد نحوه ارتباط با سایر احزاب، سازمان‌ها و شخصیت‌های سیاسی در چارچوب سیاست‌های حزب
4. تشکیل کمیسیون‌های تخصصی با رعایت آئین‌نامه مربوطه 
5. پیشنهاد مدیر مسئول و سردبیر ارگان رسمی حزب به شورای مرکزی
6. ارائه گزارش ادواری به شورای مرکزی
7. تدوین برنامه حزب برای اداره کشور
تبصره 1: ریاست دفتر سیاسی با دبیرکل است. در غیاب دبیرکل، ریاست جلسه دفتر سیاسی با معاون سیاسی دبیرکل به عنوان جانشین رئیس دفتر سیاسی خواهد بود که مسئولیت نظارت بر حسن اجرای امور کمیسیون‌های دفتر سیاسی را نیز بر عهده دارد.
تبصره 2: کمیسیون‌های دفتر سیاسی شامل کمیسیون‌های زیر است:
1. کمیسیون امور زیربنایی و محیط‌زیست
2. کمیسیون اقتصادی
3. کمیسیون سیاسی
4. کمیسیون اجتماعی
5. کمیسیون علمی و فرهنگی
6. کمیسیون توسعه و مطالعات شعب
تبصره 3: روسای کمیسیون¬های مرکز توسط دفتر سیاسی و از میان اعضای دفتر سیاسی پیشنهاد و با تصویب شورای مرکزی تعیین می‌شوند. 
تبصره 4: نحوه اداره دفتر سیاسی و نحوه تشکیل، اداره و سازماندهی کمیسیون‌ها و گروه‌های زیر مجموعه كمیسیون‌ها در مركز، شعب و دفاتر برابر آئین‌نامه‌هایی خواهد بود که به پیشنهاد کمیته تشکیلات و تائید دفتر سیاسی به تصویب شورای مرکزی می‌رسد.
ماده ۲۳: هیات اجرایی
هیات اجرایی مرکب از رئیس (معاون اجرایی دبیركل) و 2 نفر نایب رئیس و رؤسای دوایر اجرایی، رئیس کمیته تشکیلات، رئیس کمیته شعب، رئیس کمیته انتخابات و رئیس شورای شعبه تهران می‌باشد که با پیشنهاد دبیرکل و تصویب شورای مرکزی برای مدت 2 سال انتخاب می‌شوند.
تبصره 1: دوایر هیات اجرایی عبارتند از:
دایره آموزش
دایره اطلاع‌‌رسانی و روابط‌عمومی
دایره پشتیبانی و مالی
دایره حقوقی
تبصره 2: ایجاد دوایر جدید و ادغام یا انحلال آن‌ها با پیشنهاد کمیته تشکیلات و تأیید هیات اجرایی و تصویب شورای مرکزی امکان پذیر است
تبصره 3: همکاران دوایر اجرایی حزب در مرکز با پیشنهاد رئیس دایره اجرایی مربوطه، تأیید کمیته تشکیلات و موافقت معاون اجرایی دبیرکل انتخاب می‌شوند.
ماده ۲۴: وظایف و اختیارات هیات اجرایی
1. اجرای مصوبات شورای مرکزی و بازرسان 
2. تشکیل دوایر اجرایی حزب پس از ابلاغ دبیرکل
3. نظارت بر حسن جریان کلیه امور اجرایی حزب
4. ایجاد هماهنگی میان اجزاء زیر مجموعه هیات اجرایی
5. ارائه پیشنهاد به منظور اداره بهتر حزب و واحدهای وابسته به آن به دبیرکل
6. ارزیابی و نظارت بر عملکرد دوایر اجرایی و کمیته تشکیلات، شعب و انتخابات و ارائه گزارش به دبیرکل
7. دعوت از اعضای مجمع‌عمومی و تشکیل جلسات آن بر اساس مصوبات شورای مرکزی
8. انتشار و توزیع ارگان رسمی حزب
تبصره 1: انتخاب مجدد اعضای هیات اجرایی برای دوره‌های بعد بلامانع است. 
تبصره 2: رئیس هیات اجرایی مسئول اداره جلسات هیات و ایجاد هماهنگی در تهیه و اجرای برنامه کار دوایر اجرایی، کمیته تشکیلات، کمیته شعب و کمیته انتخابات و پیگیری و نظارت بر حسن اجرای آن‌ها است که تماماً زیر نظر مستقیم رئیس هیات اجرایی انجام وظیفه می‌نمایند. 
تبصره 3: هیات اجرایی و كمیته‌ها و دوایر اجرائی مركز، شعب، دفاتر و زیر مجموعه‌های آن‌ها در چارچوب آئین‌نامه‌هایی که با پیشنهاد كمیته تشكیلات و تائید هیأت اجرائی به تصویب شورای مرکزی می‌رسند، فعالیت می‌نمایند.
تبصره 4: اعضای کمیته‌های تشکیلات، شعب، انتخابات و شورای شعبه تهران با پیشنهاد رئیس هیات اجرایی، تایید دبیرکل و تصویب شورای مرکزی تعیین می‌شوند.
تبصره 5: امور اداری و پشتیبانی ستاد مرکزی حزب (شورای مرکزی، بازرسان، دفتر سیاسی و هیات اجرایی) زیر نظر رئیس هیات اجرایی و بر اساس آئین‌نامه‌ای انجام می‌شود که با پیشنهاد کمیته تشکیلات و تایید هیات اجرایی به تصویب شورای مرکزی می‌رسد.
ماده ۲۵: کمیسیون 
کمیسیون‌ها از اجزاء تشکیلاتی حزب هستند که مسئولیت انجام فعالیت در بخشی از موضوعات جامعه را که نیاز به فعالیت تخصصی در آن وجود داشته باشد ذیل دفتر سیاسی، شعبه و دفتر تشکیل می‌شوند و تهیه و تدوین برنامه‌های حزب و شناسایی و پرورش مدیران شایسته برای اداره امور کشور، استان‌ها و شهرستان‌ها را بر عهده دارند.
تبصره 1: هر یک از کمیسیون‌ها متشکل از حداقل ۷ و حداکثر ۱۱ عضو است که در مرکز به پیشنهاد رئیس کمیسیون مربوطه، تایید کمیته تشکیلات و تصویب دفتر سیاسی و در شعب و دفاتر به پیشنهاد رئیس کمیسیون مربوطه، تأیید کمیته تشکیلات مرتبط و تصویب شورای شعبه یا دفتر حسب مورد خواهد بود.
تبصره ۲: در شعب و دفاتر تنها کمیسیون توسعه و مطالعات شعبه و دفتر تشکیل می‌شود.
تبصره ۳: کمیسیون‌ها می‌توانند از اساتید و کارشناسان بعد از تایید کمیسیون مربوطه به عنوان مشاور یا همکار بدون حق‌رای استفاده نمایند.
تبصره ۴: هر کمیسیون بسته به نوع فعالیت شامل گروه‌هایی خواهد بود.
تبصره ۵: ایجاد کمیسیون‌های جدید در مرکز با پیشنهاد دفتر سیاسی، تایید کمیته تشکیلات، موافقت دبیرکل و تصویب شورای مرکزی امکان‌پذیر است.
ماده ۲۶: کمیته
کمیته‌ها از اجزاء تشکیلاتی حزب هستند که مسئولیت انجام فعالیت‌های تخصصی ذیل هیات اجرایی مرکز و یا شورای هر شعبه یا دفتر را بر عهده دارند.
تبصره 1: کمیته‌ها می‌توانند از اساتید و کارشناسان به عنوان مشاور یا همکار بدون حق‌رای استفاده نمایند.
تبصره 2: کمیته‌ها می‌توانند برای یک موضوع و یا یک دوره موقت تشکیل شوند.
تبصره 3: تعداد اعضای کمیته‌ها در مرکز 7 تا ۱۱ نفر و در شعب و دفاتر 5 تا 11 نفر است.
ماده ۲۷: شعبه
شعبه یکی از اجزاء تشکیلاتی حزب است که مسئولیت اداره امور حزب در سطح یک استان یا یک منطقه جغرافیایی در داخل کشور را بر عهده دارد و زیر نظر رئیس كمیته شعب هیات اجرایی فعالیت می‌کند.
شعبه توسط شورای شعبه اداره می‌شود که اعضای آن توسط کمیته شعب مرکز پیشنهاد و پس از تأیید کمیته تشکیلات مرکز و تصویب هیات اجرایی با حکم دبیرکل منصوب می‌شوند.
اجزاء شعبه عبارتند از:
کمیسیون توسعه و مطالعات شعبه
کمیته تشکیلات 
کمیته امور دفاتر
کمیته انتخابات
دوایر اجرایی
تبصره 1: نحوه و فرآیند تاسیس شعب استانی و دفاتر شهرستان مطابق ضوابط قانونی خواهد بود.
تبصره 2: تاسیس هر نوع دفتر و شعبه خارج از کشور ممنوع می‌باشد.
دوایر اجرایی شعبه عبارتند از: 
آموزش
اطلاع‌رسانی و روابط‌عمومی
پشتیبانی و مالی 
هیات رئیسه شورای شعبه متشکل از رئیس، نایب رئیس و دبیر می‌باشد که با رأی مخفی اعضای شورای شعبه انتخاب می‌شوند و صدور حکم ریاست شعبه توسط دبیرکل صورت می‌گیرد.
روسای کمیسیون توسعه و مطالعات، کمیته تشکیلات، کمیته امور دفاتر، کمیته انتخابات و دوایر اجرایی شعبه با پیشنهاد رئیس شعبه و تصویب شورای شعبه، با حکم رئیس شعبه منصوب می‌شوند. رؤسای اجزاء شعبه از اعضای شورای شعبه خواهند بود.
اعضای کمیته تشکیلات شعبه با پیشنهاد رئیس شعبه و تصویب شورای شعبه انتخاب می‌شوند و احکام آن‌ها را رئیس شعبه صادر می‌نماید. اعضای کمیسیون توسعه و مطالعات، کمیته امور دفاتر، کمیته انتخابات و دوایر اجرایی شعبه با پیشنهاد کمیته تشکیلات شعبه و با تصویب شورای شعبه و با حکم رئیس شعبه منصوب می‌شوند. 
تبصره 1: به منظور انتخاب اعضای شورای شعبه توسط اعضای آن، آئین‌نامه‌ای توسط کمیته تشکیلات پیشنهاد و پس از تایید هیات اجرایی به تصویب شورای مرکزی می‌رسد که به تدریج هدف انتخابی شدن شورای شعبه تحقق یابد.
تبصره ۲: تشکیل دوایر اجرایی در شعب به صورت متناظر با مرکز الزامی نیست.
تبصره ۳: کمیسیون توسعه و مطالعات شعبه با تصویب شورای شعبه می‌تواند گروه¬های تخصصی منطقه‌ای تشکیل دهد. 
تبصره ۴: کمیسیون توسعه و مطالعات شعبه برنامه‌های خود را با کمیسیون توسعه و مطالعات شعب دفتر سیاسی هماهنگ می‌نماید.
تبصره ۵: اختیارات و نحوه تشکیل، اداره و سازماندهی شعبه برابر آئین‌نامه‌ای خواهد بود که با پیشنهاد کمیته تشکیلات مرکز و تائید هیأت اجرائی به تصویب شورای مرکزی می‌رسد.
ماده ۲۸: دفتر
دفتر یکی از اجزاء تشکیلاتی حزب است که مسئولیت اداره حزب در سطح یک شهرستان را بر عهده دارد و زیر نظر شعبه فعالیت می‌کند. 
دفتر توسط شورایی مركب از رئیس، نائب‌رئیس، رؤسای كمسیون مطالعات دفتر و دوایر اجرایی و كمیته تشكیلات وكمیته انتخابات متناظر شعبه مربوطه اداره می‌شود. 
اعضای شورای دفتر بنابر پیشنهاد کمیته امور دفاتر شعبه، تایید کمیته تشکیلات شعبه و تصویب شورای شعبه تعیین می‌شوند و ابلاغ آن به عهده رئیس شورای شعبه است.
هیات رئیسه شورای دفتر متشکل از رئیس، نایب‌رئیس و دبیر است که با رای مخفی اعضای شورای دفتر انتخاب می‌شوند و صدور حکم ریاست دفتر توسط دبیرکل صورت می‌گیرد.
روسای کمیسیون توسعه و مطالعات، کمیته تشکیلات، کمیته انتخابات و دوایر اجرایی دفتر با پیشنهاد رئیس دفتر و تصویب شورای دفتر، با حکم رئیس دفتر منصوب می‌شوند. روسای اجزاء تشکیلاتی دفتر از اعضای شورای دفتر خواهند بود.
اعضای کمیته تشکیلات دفتر با پیشنهاد رئیس دفتر و تصویب شورای دفتر انتخاب می‌شوند و احکام آن‌ها را رئیس دفتر صادر می‌نماید. اعضای کمیته انتخابات، کمیسیون توسعه و مطالعات و دوایر اجرایی دفتر به پیشنهاد کمیته تشکیلات دفتر و با تصویب شورای دفتر و با حکم رئیس دفتر منصوب می‌شوند. 
تبصره ۱: کمیسیون توسعه و مطالعات دفتر با تصویب شورای دفتر می‌تواند گروه‌های تخصصی تشکیل دهد.
تبصره ۲: اختیارات و نحوه تشکیل، اداره و سازماندهی دفتر برابر آئین‌نامه‌ای خواهد بود که با پیشنهاد کمیته تشکیلات مرکز و تأیید هیأت اجرایی به تصویب شورای مرکزی می‌رسد.
ماده ۲۹: کانون هواداران
کانون هواداران دربرگیرنده گروه‌های اجتماعی و اصناف است که در سطح دفتر تشکیل می‌شود.
تبصره: آئین‌نامه مربوطه با پیشنهاد کمیته تشکیلات مرکز به تایید هیات اجرایی و تصویب شورای مرکزی می‌رسد.
ماده ۳۰: گروه
گروه یکی از اجزاء تشکیلاتی حزب است که مسئولیت انجام فعالیت‌های تخصصی مرتبط، ذیل کمیسیون‌های دفتر سیاسی و یا کمیسیون‌های مطالعات شعبه و دفتر را بر عهده دارد.
تبصره 1: هر یک از گروه‌ها متشکل از حداقل ۷ و حداکثر ۱۱ عضو است که در مرکز به پیشنهاد رئیس کمیسیون مربوطه و تایید کمیته تشکیلات و تصویب دفتر سیاسی و در شعب و دفاتر به پیشنهاد رئیس کمیسیون مربوطه در شعبه یا دفتر و تایید کمیته تشکیلات مرتبط و تصویب شورای شعبه یا دفتر، حسب مورد خواهد بود.
تبصره 2: گروه‌ها می‌توانند از اساتید و کارشناسان به عنوان مشاور یا همکار بدون حق‌رای استفاده کنند.
تبصره 3: گروه‌ها می‌توانند برای یک موضوع یا دوره موقت تشکیل شوند.
تبصره 4: ایجاد گروه‌ها، ادغام یا انحلال آن‌ها با پیشنهاد دفتر سیاسی، تایید کمیته تشکیلات مرکز و تصویب شورای مرکزی امکان‌پذیر است.
ماده ۳۱: دایره اجرایی
دایره اجرایی یکی از اجزاء تشکیلاتی حزب است که مسئولیت انجام فعالیت‌های اجرایی مرتبط در مرکز، شعب و دفاتر را بر عهده دارد. 
ماده 32: واحد
واحد اولین جزء تشکیلاتی حزب است که در روستاها، مراکز بخش‌ها و محله‌های شهری تشکیل می‌شود و زیر نظر دفتر اداره می‌شود. هر واحد حداقل از سه عضو تشکیل می‌شود و دارای یک مسئول خواهد بود.
تبصره: اختیارات و نحوه تشکیل واحدها و اداره آن‌ها در چارچوب آئین‌نامه‌هایی خواهد بود که توسط کمیته تشکیلات مرکز تهیه و پس از تایید هیات اجرایی به تصویب شورای مرکزی می‌رسد.
فصل چهارم: نحوه ارتباط دبیرکل با وزارت کشور
ماده 33: علاوه بر سایر موارد مندرج در این اساسنامه، دبیرکل موارد زیر را به وزارت کشور ارسال می‌نماید.
1. گزارش برگزاری مجامع‌عمومی و گزارش دبیرکل به آن
2. کلیه بیانیه‌ها، اطلاعیه‌ها و بولتن‌ها
3. یک نسخه از تمامی آئین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های مصوب ارکان
4. یک نسخه از گزارش بازرسان به مجمع‌عمومی
5. گزارش هرگونه اجتماع یا راهپیمایی که به استناد قانون نحوه فعالیت احزاب و گروه‌های سیاسی برگزار می‌شود.
6. گزارش تعداد اعضای حزب و کاهش و افزایش آن به صورت سالانه
7. اعلام آمار دفاتر تشکیل شده به صورت سالانه
فصل پنجم: منابع مالی و درآمدی
ماده 34: منابع درآمدی حزب عبارتند از:
1. حق‌عضویت اعضا
2. کمک‌ها و هدایای نقدی و غیرنقدی اشخاص حقیقی و حقوقی ایرانی
3. وجوه حاصل از فعالیت‌های قانونی انجام شده در چارچوب موضوع، اهداف و اساسنامه
4. کمک‌ها و یارانه‌های دولتی
5. وقف یا وصیت
تبصره 1: کلیه اسناد مالی و اوراق تعهدآور با امضاء مسئول مالی رکن مربوطه و دبیرکل (در مرکز) و رئیس شورای شعبه در شعب و رئیس شورای دفتر در دفاتر و مهر جزء مربوطه معتبر خواهد بود.
تبصره 2: هرگونه استفاده حزب از منابع و امکانات دولتی دستگاه‌های اجرایی موضوع ماده (5) قانون مدیریت خدمات کشوری ممنوع است.
تبصره 3: انجام هرگونه فعالیت انتفاعی و اقتصادی که ذیل قانون تجارت قرار گیرد و دریافت هرگونه کمک مالی خارجی از سوی حزب ممنوع است.
ماده 35: درآمد و هزینه‌های حزب در دفاتر قانونی ثبت و بیلان آن در پایان هر سال مالی برای بررسی به کمیسیون احزاب ارائه می‌شود.
تبصره 1: سال مالی حزب منطبق بر سال هجری شمسی بوده و همواره به پایان ماه اسفند ختم می‌شود.
تبصره 2: کلیه درآمدها و وجوه حزب در حساب‌های مشخص به نام حزب نزد بانک‌های رسمی کشور نگهداری می‌شود.

فصل ششم: تعطیلی موقت، انحلال
ماده 36: اصل بر فعالیت مستمر حزب می‌باشد، با این وجود در صورت پیشنهاد حداقل دو سوم اعضای شورای مرکزی و تصویب اکثریت مطلق اعضاء مجمع‌عمومی فوق‌العاده یا توقیف پروانه توسط کمیسیون احزاب، حزب می‌تواند فعالیت خود را به مدت 1 سال موقتاً تعطیل نماید.
تبصره: در دوره تعطیلی موقت (تعلیق)، فعالیت حزبی صورت نخواهد گرفت.
ماده 37: فعالیت حزب در موارد زیر خاتمه می‌یابد:
1. انحلال حزب بنا به پیشنهاد دو سوم اعضای شورای مرکزی و تصویب حداقل دو سوم اعضای مجمع‌عمومی فوق‌العاده
2. حکم دادگاه صالحه مبنی بر انحلال حزب
3. توقیف پروانه فعالیت از سوی کمیسیون احزاب
تبصره: در صورت انحلال حزب، دارایی‌ها و اموال متعلق به حزب پس از تادیه بدهی‌ها با رعایت قانون به یکی از مؤسسات یا مجموعه‌هایی که به تصویب مجمع‌عمومی فوق‌العاده می‌رسد، انتقال خواهد یافت. در صورت عدم امکان برگزاری مجمع‌عمومی فوق‌العاده، شورای مرکزی در این مورد تصمیم‌گیری خواهد کرد.
فصل هفتم: مواد متفرقه
ماده 38: مکاتبات رسمی حزب با امضای دبیرکل، قائم مقام یا معاونین وی (با هماهنگی دبیرکل) و با مهر حزب انجام می‌شود. دبیرکل در حفظ سربرگ، مهر و نشان حزب دارای مسئولیت قانونی است.
تبصره: روسای شعب و دفاتر در حیطه مسئولیت خود می‌توانند مکاتبات رسمی داشته باشند. این مکاتبات با امضای رئیس و مهر جزء مربوطه معتبر خواهد بود.
ماده 39: اقداماتی که در مرامنامه و اساسنامه پیش‌بینی شده و نیاز به کسب مجوز از مراجع قانونی ذی‌ربط دارد، پس از کسب مجوز مربوطه قابل اجراست.
ماده 40: مرامنامه و اساسنامه حزب پس از صدور پروانه فعالیت به هزینه موسسین در روزنامه رسمی چاپ و منتشر می‌شود.

این اساسنامه در ۷ فصل، 40 ماده، 81 تبصره و 100 بند در تاریخ ۰۳/۱۲/1396 به تصویب مجمع‌عمومی فوق‌العاده حزب و در تاریخ../../.... به تأیید کمیسیون احزاب رسید و از این تاریخ به عنوان اساسنامه حزب اتحاد ملت ایران اسلامی لازم‌الاجرا است.